|
PD Jang Jae-hyun, tốt nghiệp trường đại học Sungkyunkwan chuyên ngành điện ảnh, là fan của dòng phim kinh dị. Vậy nhưng The priests, bộ phim đầu tay của anh lại thách thức hướng đi thông thường của dòng phim này, khi tập trung khai thác nỗi sợ không thông qua các hình ảnh kinh điển đã đến mức sáo rỗng, mà lại qua sự ám ảnh nội tâm. Để làm được điều này, PD đã bạo dạn khước từ các thủ pháp điện ảnh thường thấy, bao gồm
- Tiết lộ hết một vài cảnh phim cốt lõi ngay từ đầu
- Các cảnh hài hước xuất hiện nhiều, thậm chí yếu tố này còn xuất hiện 1 cách đáng yêu nhờ tính cách của phó tế Choi
- Sự hù dọa trong phim mang màu sắc trừng phạt ( khi cái tôi đen tối trong phó tế Choi lừng lững xuất hiện đe dọa phó tế) chứ không mang tính nhát chết khán giả (qua các chi tiết thường thấy như cánh cửa tự đóng mở, những bộ phận thân thể từ đâu hiện ra, đèn chớp chớp nháy nháy hoặc những âm thanh kẽo kẹt ma quái)
Loại bỏ khả năng gây ghê rợn người xem qua hình ảnh thông thường, đây là cách thông minh để PD Jang chú trọng vào nỗi sợ mang tính bản năng và triết lý hơn: căn nguyên của nỗi sợ là sự ám ảnh, những nỗi đau và sự tiếc nuối không lối thoát. Mặc dù ý tưởng tốt, nhưng cách truyền tải chúng lại có vấn đề, khi PD không thể phát huy tối đa các việc phát triển ngôn ngữ điện ảnh. Trong khi các dấu hiệu nặng tính tôn giáo rất nhiều, thì hình ảnh ẩn dụ nghệ thuật lại không có. Bộ phim bỏ quên không khai thác 1 vài chi tiết đầy sức nặng, ví dụ hình ảnh con ngõ hẹp mà phó tế Choi phải trải qua tất cả trạng thái cảm xúc trong đó. Việc quá chú trọng vào tư duy đa nghĩa tới từ plot mà quên mất tính ẩn dụ đa hình vô tình bóp nghẹt không gian mở của bộ phim, khiến tác phẩm có chiều sâu, mà lại không có chiều rộng. Cuối cùng, The priests tồn tại một độ vênh lớn giữa sự dòng chảy triết lý nặng nề của plot và dòng chảy cảm nhận gợi mở cần phải có của 1 tác phẩm điện ảnh, và thế là các diễn viên phải cật lực trám vào khoảng trống đó bằng lối diễn xuất tinh tế và biết tiết chế của họ. Thật may là họ đã hoàn thành điều này đầy duyên dáng, và đặc biệt ăn khớp nhuần nhuyễn với mạch phim. Một bộ phim không twist, không có hình ảnh ẩn dụ nghệ thuật, âm thanh chỉ thực sự đặc sắc với vài phút của bài thánh ca, có thể thấy The priests cũng giống như các bộ phim kinh dị gần đây của Hàn Quốc, khi dàn diễn viên trở thành người hùng cứu cánh cho cả tác phẩm. Nếu loại bỏ hết các cảnh diễn nội tâm đầy sống động của dàn diễn viên, bộ phim sẽ chẳng còn khung hình nào đẹp và đáng nhớ.
Ở đây có thể thấy PD Jang đang cố gắng làm chủ một kỹ thuật mới ( ở Hàn) trong việc dựng phim kinh dị, đó là kỹ thuật dàn dựng tối giản: giảm tối đa các yếu tố này ( tình tiết, lớp lang nhân vật) để trội lên các yếu tố khác ( mạch cảm xúc của nhân vật, cách kể truyện). Điều này đi ngược với cách làm phim ma quỷ truyền thống ở Hàn vẫn còn tồn tại tới tận bây giờ, đó là sử dụng tối đa các hình ảnh máu me, bạo lực, ma quái ( Thirst, The Wailing...), không chỉ như một thứ gia vị mà đôi khi nó còn bị đôn lên thành món chính để hù dọa khán giả. Kỹ thuật dàn dựng tối giản khá khó, yêu cầu một tay nghề thật vững vàng, đặc biệt trong việc phát triển tâm lý nhân vật. Năm 2016 thế giới chào đón sự thành công của Under the Shadow và 10 Cloverfield Lane với kỹ thuật trên, phần nào cho thấy khoảng cách khá xa mà điện ảnh Hàn Quốc cần phải đối mặt. Ở đây, cái thiếu sót rất lớn của The priests là PD cái gì cũng chỉ làm 1 nửa. Thay vì đào sâu tâm lý của ít nhất 2 phía đối lập ( ví dụ như The Silence of the Lambs ) thì PD chỉ tập trung vào 1 mình phó tế Choi, còn các nhân vật khác khá hời hợt và mờ nhạt. Thay vì phát triển một vài khung hình có tính nghệ thuật, đẹp ma mị thì PD mới dừng ở việc kiểm soát nhịp điệu bộ phim, đặc biệt là ở nửa đầu, khi diễn tiến câu chuyện căng thẳng nhưng không kích động, ám ảnh nhưng không nặng nề. Mặc dù vậy, cái gì PD đã làm thì làm rất chắc tay. Điều này giúp The priests tuy không thực sự là một bộ phim kinh dị điển hình, và chính xác là có nhiều phân cảnh nó đã trượt ra khỏi mô tuýp phim kinh dị, nhưng vẫn tròn vẹn để trở thành một bộ phim tôn giáo bí ẩn lý tưởng, có chiều sâu, có sức ảnh hưởng nhất định.
Một trong những điểm đặc sắc trong kịch bản là yếu tố tôn giáo được khai thác gãy gọn, rõ ràng. Bộ phim thể hiện sự tìm tòi nghiên cứu các biểu tượng tôn giáo và sự thực cuộc sống của các linh mục, rồi mô tả chúng chính xác và khách quan trên tinh thần của Chính thống giáo phương Đông. Đây vừa là điểm mạnh vừa là điểm yếu của phim. The Priests nhận được sự ủng hộ lớn từ người dân Đại Hàn khi họ có bộ phim đầu tiên đề cập đến đề tài nhạy cảm này một cách nghiêm túc. Nhưng khi tác phẩm đến New York Asian Film Festival, chỉ có những nhà phê bình điện ảnh, những người đã có chút hiểu biết về nền văn hóa phương Đông thông qua việc phải xem ít nhất 1000 bộ phim mỗi năm không phân biệt biên giới, mới thực sự cảm nhận được hết vẻ đẹp của The Priests. Tuy nhiên, điều ấn tượng nhất với họ lại không phải là vấn đề tôn giáo mới mẻ, mà là cách khai thác nỗi sợ tới từ những ám ảnh quá khứ, những dấu hiệu cảnh báo vụn vặt được cài cắm chặt chẽ trong tác phẩm, điều trước nay họ chưa từng thấy trong các bộ phim kinh dị tôn giáo truyền thống của phương Tây. Đây là thành công của Dong Won trong việc định hướng xây dựng nhân vật khi anh phải trăn trở "nỗi sợ thực sự đến từ đâu" trong 5 ngày sống cùng với các linh mục, đồng thời cũng là thành công của PD Jang khi kết hợp nó hài hòa với tinh thần đạo giáo
Diễn xuất của dàn diễn viên khá tốt, và họ đã có thể ấn tượng hơn nếu đất diễn của mình không bị chi phối bởi hệ thống phát triển tâm lý còn nhiều thiếu sót. Park So Dam có màn chào sân oanh liệt và hiệu quả khi tân binh này thể hiện những phút giây quỷ nhập đầy mê hoặc và đáng sợ, đặc biệt thông qua điệu cười man trá và đôi mắt quỷ quyệt. Kim Yeon Suk, như bao lần, những vai quyết liệt và rắn rỏi như linh mục Kim không thể làm khó ông. Ánh mắt đa cảm và nhạy bén mà ông "quét" qua người phó tế Choi, giọt nước mắt vỡ òa nức nở sau khi hoàn thành buổi trừ tà...Mặc dù PD triển khai tâm lý nhân vật linh mục Kim có phần mờ nhạt , nhưng ông đã tự thêm thắt cho vai diễn của mình trở nên sinh động, bằng việc nắm bắt chính xác các khoảnh khắc quan trọng.
Nhân vật chính của tác phẩm, phó tế Choi là 1 người đơn giản và tận tâm, lại còn chút ngây thơ và ngông cuồng cùng lúc, nên cách thể hiện nhân vật ấy không nên ào ào như suối, thâm trầm như gỗ mặc, hoặc quái gở như gió thét, ngược lại phải chân thực và giản dị. Mặt khác, cậu ấy vẫn chỉ là 1 người học việc, và cái tầm của họ phải khác đi sau khi nhận lấy bài học của mình. Dong Won thành công trong tác phẩm này, chủ yếu bởi lối diễn vừa vặn và tinh tế, để có thể tiết chế một cách phù hợp. Quan trọng là sự biến đổi tâm lý uyển chuyển không miễn cưỡng, anh thực hiện được điều đó đơn giản chỉ qua ánh mắt. Lôi cuốn nhờ sự vừa vặn và tính chính xác, tự lối diễn ấy tạo nên sự quyến rũ mềm mại dù không cần một thủ thuật diễn xuất phức tạp , đó là những giới hạn diễn xuất mới mà anh đạt được qua The Priests.
P.s: Tui viết cả 1 bài dài cuối cùng cũng chỉ muốn chốt hạ 3 điều
1. Khi anh nhận được cái giải New Asian Star, đã có những người bất phục. Và có những người coi cái giải này nó không ra gì, hoặc cho rằng anh dùng chiêu trò nào đấy. Họ ngộ nhận rằng trước nay anh không nhận được giải tại Hàn tức là anh không thực sự được công nhận. Sau đó lại có những kẻ mượn nó để công kích anh. Đã có nhiều lúc tui muốn nói về chuyện này, đặc biệt là về chungmuro, nhưng tui nghĩ giờ chưa phải lúc thích hợp. Nhưng giờ anh lại có giải, nên ở đây tui sẽ chỉ nói trong khuôn khổ của New York Asian Film Festival. LHP này tìm kiếm những tác phẩm mới lạ và sáng tạo, có tính nâng cấp và định hướng thị trường điện ảnh châu Á. Họ cũng có thể chọn các tác phẩm cũ, miễn sao ở đó có sự đặc sắc so với thị trường phương Tây. Qua đây họ cũng chọn những người tiềm năng, có thể hợp tác quốc tế. Khi nó tới New York, The priests tuy không được đại chúng ở đánh giá cao, nhưng các nhà phê bình điện ảnh lại không như thế. Họ thích cách thể hiện mới lạ của nó, một trong những yếu tố đó là quá trình anh xây dựng nhân vật thuyết phục, ở đây là việc khai thác nỗi sợ theo phong cách của riêng mình ( nỗi sợ tại tâm), không trùng lặp với phương Tây. Từ đây anh mới được LHP để mắt, và họ công nhận anh lần lượt qua AVP và phim sắp tới là Vanishing Time, chứ không phải tự dưng cái giải đó nó rơi 1 phát xuống đầu anh, hoặc anh dùng cách khỉ ho cò gáy nào đó để phim của anh được đi sang New York
2. Việc hợp tác với rockie cho anh 1 cái lợi lớn. Các PD ấy thường là những người sẵn sàng đi theo 1 phong cách dựng phim mới, một kỹ thuật tạo plot mới, sẵn sàng đón đầu một tư tưởng mới của điện ảnh thế giới. Họ không đi theo lối mòn. Mặc dù các rockie còn non tay, dẫn đến 1 bộ phim có nhiều thiếu sót, nhưng họ dám chấp nhận thách thức và đã đạt được một thành công nhất định. Nhìn lại 3 phim của anh được đi LHP này, đều là của các rockie. Anh hợp tác với họ, ngoài cái plot hợp ý anh, ở một góc nhìn khác với mức độ cơ bản,cũng là cách anh cho mình cơ hội được thử sức với những yêu cầu mới mẻ hơn của điện ảnh quốc tế mà chưa cần phải xách vali đi ra nước ngoài, ví dụ ở đây là kỹ thuật dựng phim tối giản của The priests. Vậy nên việc bây giờ anh được mời đóng phim ở Pháp, hay sau này ở bất cứ đâu, thực sự là do từ những ngày tháng năm xưa anh đã liều lĩnh tự mình thách thức bản thân tới những giới hạn cao hơn. Anh nhận được sự chú ý từ chính những vai diễn của anh chứ chẳng phải do YG hỗ trợ đi mót vai về cho anh.
3. Về việc chèn screens
Tui không biết là đã phải nói chuyện này bao nhiêu lần, nhưng tui có thể ngồi cả giờ đồng hồ phân tích số liệu để chứng minh chuyện đó không xảy ra, với phim của anh. Anh chẳng có cái quyền lực đỡ mông nào để đi chèn ép thiên hạ, không thì anh đã chẳng vất vả như vậy với Vanishing Time. Mà các PD rockie cũng không có nhiều tầm ảnh hưởng để được ưu ái đến như thế. Sự liều lĩnh và dũng cảm của cả 1 tập thể, chưa được ghi nhận là bao thì đã bị vứt ra đường. Anh chưa bao giờ dùng các thủ thuật diễn xuất để qua mặt khán giả, cũng chưa bao giờ nói dối. Sự cống hiến bền bỉ, đơn giản và chân thành của một người đàn ông gần 40t với 14 năm lăn lộn chiến trường, ai không hiểu được thì chỉ có thể là họ không muốn hiểu. Và như thế thì chỉ họ thiệt thôi. Còn tui cầu cho anh cứ mãi lặng lẽ như thế, thi thoảng lên báo với vài cái news về phim. Tui mong anh luôn giữ được tâm hồn thanh khiết, dũng cảm và chính trực của mình, bởi nghệ thuật chân chính chẳng thể nào phát sinh ra từ những thứ cục cằn, thô lỗ như những gì tui được thấy trong mấy ngày hôm nay
Ở 1 diễn biến khác, Showbox đã gửi xe đồ ăn đến động viên đoàn làm phim của 1987 ( mặc dù nhà phân phối của 1987 là CJ entertainment, còn showbox phân phối taxi driver. Taxi driver thì chắc chắn chốt lịch tháng 8, còn 1987 của chúng ta thì chưa có khẳng định rõ ràng. Lol, động thái này là sao Thôi, tui không muốn nghĩ xấu đâu à nha )
|
|