|
|
Một bài cảm nhận film mà mình rất thích. Share để mọi người cùng đọc nhé
Intouchables – Nghệ thuật của sự giản dị
![]()
Khó có thể miêu tả trọn vẹn sự giản dị. Bởi giản dị là một giá trị chân phương chỉ để cảm nhận chứ chẳng phải để vẽ vời. Và khó là bởi đối với tôi, tôi sợ mình đánh mất đi bản chất của sự giản dị khi miêu tả về nó, vì tôi biết giọng văn và trãi nghiệm của bản thân không đủ giản dị để viết về sự giản dị-thật sự. Nhưng bởi vì muốn viết về Intouchables, một bộ phim được biểu đạt vô cùng giản dị kể về những con người dường như đứng bên rìa xã hội hòa nhập với nhau, nên tôi vẫn cứ viết về sự giản đị như cách tôi vốn dĩ cảm nhận…
Tuy nói Intouchables giản dị, nhưng vẫn xin lưu ý bạn đọc rằng phim mang trong mình một tư tưởng nhân văn có chiều sâu chứ không phải là một bộ phim viết về những cảm giác đơn giản – nho nhỏ, dễ thương, đơn thuần mà văn học hiện nay thường nhắc đến như một sự giản dị gì đó. Bởi vì sao? Vì nội dung phim miêu tả về tình người và cách con người đối diện, hòa nhập với cuộc sống trong nghịch cảnh. Tư tưởng không đơn giản đúng không? Một ông da trắng gọi là tương đối già, góa vợ nhưng giàu có sống một cuộc đời bị toàn thân bất toại. Ông sống cuộc đời tương đối là hàn lâm – êm đềm và tĩnh lặng thưởng thức nghệ thuật hội họa và âm nhạc giao hưởng. Ngược lại một thanh niên da màu bình thường (aka đủ 2 tay, 2 chân) nhưng sống lông bông, vô tích sự chẳng kiếm được cắc nào cho mẹ nó với lũ em đóng tiền thuê nhà. Phim kể về quá trình tương tác giữa hai con người ấy khi họ tìm kiếm phần khiếm khuyết của bản thân đã bị quên lãng trong cuộc đời. Kể như vậy để nói rằng nội dung của Intouchables không hề đơn giản, nhưng toàn bộ phim lại giản dị đến bất ngờ. Bởi phim được dàn dựng giản dị nhưng sắc nét, và bởi vì phim hướng đến những giá trị giản dị – một thứ gì đó đơn sơ sâu lắng đọng lại trong tâm hồn.
Thật ra thì tư tưởng chủ đạo của phim không mới, khán giả hoàn toàn có thể thấy loáng thoáng đâu đó ở những bộ phim phương Tây, đặc biệt là phim Mỹ trong hành trình bức ra khỏi khuôn phép định sẵn. Nhưng điểm mới của Intouchables là ở tâm lý nhân vật, đặc biệt là nhân vật Philippe do François Cluzet thủ diễn. Đó là một hệ tâm lý tinh lanh bên trong thân xác tê liệt bất động. Khi có điều kiện “chộp” lấy thằng Driss nhanh nhẹn và láu cá thì Philippe “tóm gọn” ngay, bởi vì Philippe biết ông cần một người chăm sóc phóng khoáng và mới mẻ, và bởi vì ông biết ngoài vẻ láu cá thì Driss còn có bản năng tự nhiên, hay nên gọi là hồn nhiên cho hợp với cách nói hiện thời nhỉ?, để đưa ông về với những gì tự nhiên nhất, người nhất. Philippe muốn thay vì phải ngoan ngoãn chịu liệt luôn phần tinh thần như thân xác đã bị liệt trong vụ tai nạn với những y tá khuôn phép thì nên nắm lấy cậu trai cà chớn ấy để bản thân được … cà chớn một chút :d.
Khi có được Driss, cuộc sống của Philippe có nhiều niềm vui hơn, và có nhiều sự thoải mái hơn. Đó là những điếu thuốc phì phèo, những cuộc nói chuyện về gái gú, thậm chí là những buổi massage thanh nữ cùng với những cuộc dạo chơi bằng con xe mui trần quanh phố phường Paris giữa đêm. Driss không có được sự dịu dàng và tận tụy của những y tá chuyên nghiệp, nhưng Driss lại thừa tinh thần fair-play với một người bị liệt như Philippe, bởi vì tuy ngoài miệng Driss liên tục chế giễu về thân thể bị liệt của Philippe thì, xin được nhấn mạnh, sâu trong ý nghĩ của anh ta Philippe là một con người bình thường – với những nhu cầu bình thường về tình yêu và cả tình dục. Driss ở bên cạnh Philippe để cổ vũ, thậm chí bắt buộc Philippe đối diện, thử thách chính giới hạn mà tâm thức vô hình của Philippe đặt ra. Tất cả điều đó nhằm khiến người đàn ông liệt tứ chi tìm về bản năng đã bị giấu kín dưới những tầng sâu mặc cảm – những mặc cảm đã kiềm giữ khao khát sống và tận hưởng cảm giác sống. Vì thế có thể nói Intouchables là một viết về sự can đảm nắm giữ khao khát yêu thương.
Nếu Philippe thiếu sự thẳng thắn và can đảm của Driss thì Driss lại thiếu sự trầm tĩnh và sự thấu hiểu mà người đàn ông luống tuổi có thừa. Chính vì thế cả hai cộng hưởng để tạo nên những cuộc đấu khẩu nhẹ nhàng nhưng sâu lắng pha chút chua cay của nghịch cảnh. Cũng chính vì thế cả hai đã xây đắp nên một tình bạn thẳng thắn và chân thành, một thứ tình cảm dựa trên sự đồng cảm chứ không phải dựa trên sự thương hại – thứ tình bạn rơi đúng thời điểm mơn man những khoảng trống trong tâm hồn, giúp người đối diện nhận thức, nhìn lại cuộc đời và trưởng thành hơn. Khán giả sẽ bắt gặp rất nhiều tương tác láu cá nhưng đắt giá giữa hai tên đàn ông này với diễn xuất thượng thừa của François Cluzet. Năm 2006 anh còn chạy chối chết trong Tell no one để tìm về người vợ yêu dấu mất tích, thế mà trong phim này anh diễn một vai toàn thân bất toại “ngọt” đến bất ngờ, vẻ mặt của anh thì đầy biến hóa trong vẻ bàng bạc pha chút tửng tưng của một người từng trãi pha chút bất lực nhưng, nhấn mạnh, rất sõi đời. Diễn xuất của cả hai diễn viên (Omar Sy đóng vai Driss) đã thổi hồn cho câu chuyện lên tầm cao mới, rất đỗi tự nhiên, rất đỗi gân guốc và rất đỗi quyễn rũ trong câu chuyện gần như thiếu vắng bóng dáng phụ nữ. Tất cả đến vì thứ cảm xúc đồng điệu giữa hai tâm hồn khi người ta đồng cảm và có khả năng khám phá ra những điều mà người kia ẩn giấu – bởi khi đó người ta xem người kia là một phần của bản thân.
Tôi tâm niệm giản dị không đồng nghĩa với đơn giản, mà sự giản dị hướng đến tinh giản hóa, súc tích hóa vấn đề. Intouchables có được sự giản dị mà tôi tâm niệm, khi phim đi đúng trọng tâm, khoét đúng trọng điểm, tả đúng trung ương câu chuyện, cô đọng đúng hệ tâm lý nhân vật – thực tế, gãy gọn và đa chiều. Tất cả điều đó đã tạo nên cho Intouchables một phong cách khác biệt, giản dị pha chút chua chát bi hài đúng tinh thần nghệ thuật tinh truyền của xứ Pháp – một trong những cái nôi của nền văn hóa phương Tây hiện đại. Tuy gần đây có rất nhiều phim Pháp thể hiện tính nghệ thuật thái quá thành ra trong cảm nhận của tôi chúng không thật sự đắt giá như những lời phê bình thường ca ngợi, nhưng Intouchables đã chứng minh một ví dụ sinh động nhất rằng nghệ thuật không phải luôn cần hướng đến cái đẹp vẽ vời, mà nghệ thuật dựng nên là để tả lại cái đẹp gần gũi với cuộc sống con người, nghệ thuật không thể cách ly với cuộc sống, lại càng khó thoát ly khỏi cuộc sống khi mà cuộc sống này còn đủ yên bình để chúng ta sống, khám phá nó với những vẻ đẹp dung dị tiềm ẩn. Intouchables với hệ thống những cảnh quay chuyên nghiệp và chắc tay, hệ thống âm nhạc không lời mênh mang và réo rắt đúng thời điểm cộng hưởng cùng diễn xuất tối ưu của François Cluzet đã tạo nên một thứ nghệ thuật chân thành để đến với khán giả bằng một cung đường thân tình nhất. Đạt được điều đó bởi đơn giản Intouchables là thứ nghệ thuật của sự giản dị.
Ohanami |
|
[Lấy địa chỉ]
Tweet
Đăng lúc 26-10-2012 22:16:44
