|
|
|
Tùng Dương: ‘Giá trị nằm ở lõi, không ở vỏ’
Nam ca sĩ chọn cách đầu tư cho âm nhạc thay vì những thứ bề ngoài. Anh hãnh diện khi được nhạc sĩ Nguyên Lê coi là thần tượng.
- Giữa thời điểm kinh tế khó khăn, anh sang Pháp thu âm album cùng các nghệ sĩ quốc tế và mời ba người trong số họ sang Việt Nam làm live concert giới thiệu sản phẩm. Anh đã đầu tư thế nào cho dự án này?
- Tôi sống tiết kiệm và có phương châm: tất cả vì nghệ thuật. Những ham muốn bình thường như mua nhà, đổi xe… cũng phải gác lại để làm các dự án âm nhạc. Nhiều người thường hỏi tôi: Sao anh đi ôtô thường thế? Sao anh không dùng đồ hiệu?… Đối với tôi, ý nghĩa cuộc sống nằm ở những giá trị mình tạo ra chứ không phải những thứ mình hưởng thụ.
Nghệ sĩ thường hoạch định tài chính rất kém. Tôi tự tin vì có những người đồng hành giúp mình không đi vào vết xe đổ của nhiều đàn anh đàn chị là vung tay quá trán rồi phá sản. Cuộc sống có lúc này lúc kia nhưng quan trọng nhất là đạt được ý đồ âm nhạc của mình.
![]()
Tùng Dương trong phòng thu của Nguyên Lê tại Pháp khi thu album "Độc đạo"
- Anh nghĩ sao nếu có ý kiến cho rằng, việc mời nghệ sĩ quốc tế hợp tác là cách anh "tạo trang sức" cho mình, thay vì xe hơi, đồ hiệu?
- Tôi nghĩ, giá trị nằm ở lõi chứ không ở vỏ. Đối với tôi sự phù hợp là quan trọng nhất. Khi bạn mặc một bộ trang phục, nó chỉ đẹp nếu hợp với bạn, bất kể là hàng hiệu hay hàng chợ. Nếu những nghệ sĩ quốc tế không có sự đồng cảm với dự án của tôi thì tôi chẳng dại phung phí một đống tiền mời họ. Tôi cảm thấy tôi được rất nhiều khi làm việc cùng Nguyên Lê, Julia Sarr (Pháp), Dhafer Youssef (Tunisia), Tom Diakite (châu Phi)… Họ không chỉ cộng tác mà còn cho tôi những kinh nghiệm quý báu.
- Các nghệ sĩ khi làm CD hoặc liveshow thường chọn khách mời là những người kém hơn hoặc chỉ ngang mình. Vậy anh nghĩ sao nếu anh bị lấn át bởi những người giỏi như vậy?
- Lý lẽ của bạn cũng đúng nhưng tôi muốn chứng minh điều ngược lại. Con đường của tôi mang tính mở chứ không đóng theo kiểu chọn một lãnh địa để tung hoành. Con người lớn lên nhờ thu nạp kiến thức, học hỏi, giao lưu. Những nghệ sĩ tôi cộng tác có thể hát hay hơn tôi, nổi tiếng hơn tôi nhưng không vì thế tôi cảm thấy tự ti, nhỏ bé khi đứng trước họ. Trái lại, tôi có lòng tự tôn rất lớn. Chính điều đó giúp tôi dù kết hợp với nghệ sĩ nào đi nữa cũng không đánh mất bản sắc của mình.
- Quá trình cộng tác với các nghệ sĩ quốc tế giúp anh thế nào trong việc hướng ra thị trường thế giới?
- Với album này tôi tìm được Nguyên Lê là cộng sự đang sống ở nước ngoài nên cũng có chút niềm tin vào việc giới thiệu sản phẩm ra thế giới. Nhưng với tôi quan trọng nhất là mình đã làm được một sản phẩm phản ánh đúng bản thân ở hiện tại - vỏ thế nào, lõi như thế, không cần làm quá lên hoặc làm chưa tới những gì mình đang có. Dù tôi làm sản phẩm ở đâu thì nó vẫn mang tính hướng nội mạnh mẽ. Tôi không mơ mộng đi xa mà trân trọng bản sắc dân gian - giá trị người xưa để lại. Tôi là một trong những nghệ sĩ có ý thức tiếp quản, sáng tạo trên nền tảng văn hóa gốc chứ không rập khuôn, đặt lời mới cho dân ca.
Có rất nhiều cách xâm nhập thị trường thế giới nhưng tạo được ảnh hưởng tới đâu thì còn phụ thuộc khả năng của người nghệ sĩ. Chìa khóa nằm ở Tùng Dương chứ không ở Nguyên Lê hay những nghệ sĩ nước ngoài khác tôi cộng tác. Nếu họ hỗ trợ nhưng tôi không có tiềm lực thì cũng chịu. Chẳng ai đánh thuế giấc mơ nhưng cần tỉnh táo để biết mình ở đâu.
![]()
Tùng Dương chia sẻ, anh đã rất thăng hoa trong phòng thu của Nguyên Lê
- Tại sao anh quyết định đem dân gian Việt pha trộn với các thể loại âm nhạc thế giới như classical, pop, rock, new age, afro-beat, trip-hop, electronica… trong khi khán giả trong nước vẫn quen mua album tình ca vì sự dễ nghe của chúng?
- Thì cũng đã có “Tùng Dương hát tình ca”. Tôi phân định rõ ràng dự án âm nhạc nào hướng về số đông, dự án nào cho giới trẻ cấp tiến. Khi làm album, tôi không băn khoăn nhiều về việc nó bán chạy hay không. Tôi để tâm vào việc làm thế nào để world music chảy một cách tự nhiên nhất, không bị gượng ép. Nếu tôi và những nghệ sĩ mời cộng tác, mỗi người mang một bản sắc ra mà không có tính đối thoại thì không bao giờ có hiệu quả.
Tôi chợt nhận ra, giá trị tôi hướng tới không ở bề nổi, càng ngày con người ta càng hướng tới giá trị ẩn nhiều hơn. “Li ti”, “Những ô màu khối lập phương” là album thể nghiệm nhưng “Độc đạo” thì không còn gọi là thể nghiệm nữa. Nó đã thể hiện rõ bản ngã, con người của Tùng Dương.
- Tại sao anh đưa cả những bài hát cũ (“Bài ca trên núi”, “Chiếc khăn Piêu”) và những bài cover (“Seven Seconds”, “Redemption Song”, “All is full of love”) vào album bên những bài hoàn toàn mới?
- Tôi muốn có sự tương tác giữa những giá trị cũ và mới. Đó cũng chính là lý do tôi sử dụng một đoạn ngắn Mẹ yêu con của nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý để đưa vào ca khúc Thể đơn bào trong album. Nó mang giá trị tinh thần rất thiêng liêng. Những nghệ sĩ lớn vẫn thường chỉ chơi lại những bài cũ - Nguyên Lê là một trường hợp. Cả một hãng đĩa của anh vẫn cover những sáng tác quen thuộc hàng bao năm nay.
- Nguyên Lê là một nghệ sĩ nổi tiếng khó tính. Anh gặp khó khăn gì khi cộng tác cùng nghệ sĩ Pháp gốc Việt này?
- Khi hai nghệ sĩ đồng cảm thì họ giống hai thỏi nam châm hút nhau, khoảng cách giữa họ không còn. Mối quan hệ giữa tôi và Nguyên Lê không chỉ đơn thuần là ca sĩ và nhà sản xuất mà gần như quan hệ tình thân. Anh Lê có viết vào album dòng đề tặng tôi: “Bạn là thần tượng của tôi tại Việt Nam”. Trước đó, anh ấy cũng nói với báo chí: “Tùng Dương là sự phát hiện của tôi ở Việt Nam”. Điều đó chứng tỏ anh ấy có những hứng khởi với tôi chứ không phải chỉ vì công việc. Nguyên Lê có kinh nghiệm, tôi có sức vóc, chúng tôi hỗ trợ nhau làm sản phẩm. Chúng tôi có nhiều lựa chọn khác nhau, lĩnh hội nhân sinh quan khác nhau nhưng giá trị anh mang cho Tùng Dương không phải chỉ là một album mà là sự tiếp quản âm nhạc dân gian.
![]()
Julia Sarr - ca sĩ nhạc Jazz gốc Phi nổi tiếng tại Pháp - không chỉ cùng thu âm với Tùng Dương trong album mà còn sang Việt Nam làm khách mời trong live concert
- Cách đây hai năm, khi Nguyên Lê về nước biểu diễn, anh từng phát biểu: “Nguyên Lê là thần tượng của tôi”. Bây giờ, khi được Nguyên Lê coi là thần tượng, anh cảm thấy thế nào?
- Nguyên Lê đi biểu diễn khắp thế giới nhưng vẫn luôn dành thời gian cho quê hương. Đó là điều thuận lợi của Tùng Dương khi mời anh về tham gia live concert giới thiệu album tại Hà Nội vào 24/11. Sức khỏe của anh Nguyên Lê không tốt nhưng anh đã rất nhiệt tình - đây là kỷ niệm đẹp của anh với tôi. Dù sau này hai người có hướng đi khác nhau thì chúng tôi cũng đã có sự cộng tác trở thành dấu ấn trong cuộc đời mỗi người. Được thần tượng thần tượng mình chính là phép màu âm nhạc. Nếu bạn có khát vọng, nỗ lực vươn lên, bạn sẽ chinh phục được người bạn hâm mộ, để thần tượng không còn trong tâm tưởng mà song hành cùng mình.
- Anh thực hiện live concert để giới thiệu album nhưng cách hát phòng thu không giống với hát trực tiếp trước khán giả. Anh làm thế nào để chúng không quá khác biệt?
- Whitney Houston - một thần tượng khác của tôi - mỗi lần hát một kiểu, không bao giờ giống bản thu âm gốc. Các nghệ sĩ lớn luôn đầy biến báo trong tác phẩm để phù hợp với điều kiện ngoại cảnh. Hát phòng thu rất ít khi bạn có thể thăng hoa tột cùng, nhập tâm hoàn toàn vào ca khúc. Trạng thái đó chỉ rơi vào người nghệ sĩ trên sân khấu đang có sự tương tác với khán giả. Trong live concert sắp tới, tôi vẫn hát những bài trong album nhưng sẽ làm nó phù hợp hơn với khán giả và không gian cung Hữu nghị.
Việc làm show sẽ giúp nghệ sĩ nhận được đúng kết quả từ việc mình đang làm. Nếu theo con đường an toàn họ sẽ nhận lại sự an toàn, nếu mạo hiểm sẽ “được ăn cả, ngã về không”. Cá nhân tôi thấy “Độc đạo” không phải một dự án kén người nghe. Nó mang bản sắc dân tộc, chỉ có điều sự tiếp cận của nó với âm nhạc thế giới còn hơi lạ lẫm.
Ngọc Trần thực hiện
Nguồn: vnexpress.net
http://giaitri.vnexpress.net/tin ... g-o-vo-2905777.html |
|
Đăng lúc 8-9-2013 09:42:43
Tác giả